Buiten de deur

Het Scheepvaartmuseum ïn Amsterdam opende in mei de tentoonstelling "Cartografie & Curiosa. Deze laat zien hoe Nederlandse zeevaarders vanaf de 17e eeuw hun weg vonden en op welke wijze deze reizen het Europese wereldbeeld bepaalden.

Cartografie: verfijnde kunstwerken

De tentoonstelling Cartografie & Curiosa brengt de ontwikkeling van cartografie en de ontmoeting met een nieuwe wereld in beeld. Vanaf het begin van de zeventiende eeuw wagen Nederlandse zeelieden zich steeds verder van huis. Hun bevindingen van onbekende gebiedsdelen vormt de basis voor kaartmateriaal dat steeds verfijnder wordt. Er was aandacht voor de kleinste details en de schoonheid van de illustraties maakt elke kaart een kunstwerkje op zich.

De kaarten, die behoren tot de topcollectie van de wereld, vertellen veel over de reizen die werden gemaakt en over de wetenschap van de cartografie. De bezoeker gaat aan de hand van deze eeuwenoude kaarten ‘op reis’ naar de locaties die de Nederlandse geschiedenis vormden: Zuid-Afrika, Indonesië, Japan, Australië en Brazilië. De spectaculaire wandkaart van Amsterdam van Pieter Bast uit 1597 vormt het startpunt.

Curiosa: pronken zonder schaamte

Het tweede deel van de tentoonstelling omvat het curiositeitenkabinet: een schatkamer vol oogstrelende objecten, die werden meegenomen en de onbekende wereld – letterlijk – in huis haalden. Voorwerpen zoals kokosnoten en nautilusschelpen waren zeldzaam en werden als pronkstukken meegebracht. Ze waren zo kostbaar dat ze werden voorzien van een zilveren of gouden montuur. Deze naturalia, waarin kunst en natuur samenkwamen waren onder verzamelaars het meest geliefd: overtrof de kunst de natuur, of toch andersom? De prachtige verzameling curiositeiten in de tentoonstelling bevat een groot aantal - nog nooit eerder geëxposeerde - objecten uit een privécollectie.

Stereotypering

Reisverslagen en etnografische studies beschreven de flora en fauna, maar ook de onbekende volkeren en gewoonten. Zij werden veelal als stereotype afgebeeld. Vervolgens werden deze illustraties gebruikt voor de decoratie van o.a. kunstvoorwerpen. Een zilveren lakstempel van de VOC in de vorm van de buste van een Afrikaanse man is een voorbeeld van het stereotype en racistische beeld van zwarte mensen: ontblote tanden, opengesperde ogen, tulband, oorbellen en een zilveren ‘slavenband’ rond de hals.

Hernieuwde kennismaking met Het Scheepvaartmuseum

De tentoonstelling Cartografie & Curiosa is een semipermanente presentatie, die onderdeel uitmaakt van de vernieuwing van Het Scheepvaartmuseum. Behalve de presentatie Cartografie & Curiosa opende Het Scheepvaartmuseum op 10 mei De Hoofdgalerij met de (eveneens semipermanente) presentatie Republiek aan Zee. De twee bezienswaardige presentaties zijn een uitgelezen reden tot een hernieuwde kennismaking met het museum.

Openingstijden en adres

Het Scheepvaartmuseum is (bijna) iedere dag geopend van 9.00 uur tot 17.00 uur. Het restaurant, de winkel en bibliotheek zijn ook zonder entreekaartje toegankelijk.

Bezoekadres
Het Scheepvaartmuseum
Kattenburgerplein 1
1018 KK Amsterdam

Voor meer informatie zie de website van het Scheepvaartmuseum, Amsterdam

Bron: Persbericht van het Scheepvaartmuseum Amsterdam

Tot eind 2020 is de tentoonstelling ‘Stap in de wereld van De Bosatlas’ te zien in het Nationaal Onderwijsmuseum te Dordrecht. Een tentoonstelling voor jong en oud over het verhaal achter de atlas die iedereen kent.

Generaties Nederlandse kinderen zijn opgegroeid met de Bosatlas. De naamsbekendheid van de Bosatlas is enorm en reikt tot ver buiten de muren van de school. Maar wie was Pieter Roelf Bos en wat bewoog hem tot het in kaart brengen van de wereld? Hoe werden kaarten gemaakt en welk verhaal vertellen zij? En hoe kan het dat dit lesboek zich al bijna 150 jaar weet te handhaven?

Vele ontwikkelingen

De Bosatlas heeft sinds 1877 vele ontwikkelingen doorgemaakt: van pure topografie, via thematische kaarten naar de volledig gedigitaliseerde versie. De tentoonstelling toont hoe de ontwikkeling van de Bosatlas en het aardrijkskundeonderwijs hand in hand gaan. Wandel door de tentoonstelling en zie hoe vanaf het eerste begin in leerboeken wordt verwezen naar de atlas. Naast atlassen en lesmethoden, toont de tentoonstelling ook wandkaarten en wandplaten van Bos en werk van kunstenaars die zich hebben laten inspireren door De Bosatlas.

Voor jong en oud

Speciaal voor deze tentoonstelling is een bijzondere 'Boswandeling' ontwikkeld. Deze rondleiding voert u langs de mooiste objecten uit de tentoonstelling. Een spannende speurtochtposter en een doe-boekje voor kinderen in de basisschoolleeftijd maken ‘Stap in de wereld van De Bosatlas' ook uitermate geschikt als familie-uitje.

De tentoonstelling is ontwikkeld in samenwerking met GRID Groningen en Noordhoff.

Adres en openingstijden

Nationaal Onderwijsmuseum
Burgemeester de Raadtsingel 97
3311JG DORDRECHT

Zie voor openingstijden en route de website van het museum

Bron: Persbericht Museum