In 2010 is begonnen met de voorbereiding van de algehele restauratie en digitalisering van de Atlas der Neederlanden, een ingrijpend en gecompliceerd proces dat naar verwachting in de loop van 2012 zal worden afgerond. Dit maakt het nu ook voor het eerst mogelijk dit bijzondere particuliere verzamelwerk te publiceren in facsimile, in een gezamenlijke uitgave van de Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam en Uitgeverij Asia Maior/Atlas Maior.
De verschijning daarvan is voorzien voor het nationale jubileumjaar 2013, wanneer de gerestaureerde Atlas der Neederlanden het middelpunt zal vormen van een grote tentoonstelling over het Nederlandse landschap in de periode tot en met de jaren rond de totstandkoming van het Koninkrijk der Nederlanden.
Atlas der Neederlanden in facsimile-uitgave
De beoogde eerste verschijning van de Atlas der Neederlanden in 2013 is door de inhoud van dit project gebonden aan een nadrukkelijk exclusieve vorm, namelijk die van uitgave in facsimile. Dit houdt in dat de atlas geheel overeenkomstig zijn originele aanzien wordt uitgegeven, dus handgebonden in negen delen in echt leder met goudopdruk, met alle 618 kaarten op de werkelijke grootte en in de best mogelijke kwaliteit afgedrukt op oudhollands gevergeerd papier en met de hand gevouwen en geplakt op bindstroken, zodat ze volledig vlak opengeslagen kunnen worden.
Tiende deel door Drs. Jan Werner
Aan de negen oorspronkelijke delen wordt bij deze uitgave een modern, tiende deel toegevoegd, waarin drs. Jan W.H. Werner, conservator Kaarten en Atlassen bij de Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam, een wetenschappelijke beschrijving geeft van de historisch-cartografische achtergronden van de Atlas der Neederlanden en van elk der opgenomen kaarten.
De buitenmaten van de afzonderlijke atlasdelen bedragen ca. 61 x 24 cm, bij een dikte variërend van 4 tot 11 cm, terwijl het totaalgewicht van de tien delen gezamenlijk ongeveer 60 kg zal zijn. De afmetingen van de meeste kaarten komen overeen met een dubbel paginaformaat, dus ca. 60 x 81 cm, maar naast een aantal kleinere zijn er ook veel grotere ingebonden, zoals de hierboven afgebeelde Caarte van den nieuw vermaakte Zeedyk be Oosten Muyden, soo als de selve tans is leggende in bogte en figuure, en op den aanslag der zee, als in deese caarte is aangeweesen, …alsoo vermaakt, en versterkt in den jaare A° 1735, 1736, 1737 / aldus corectelyk op gemeeten en in alle trouwen geteekent in de maant october deses jaars A° 1737 door Jacob van Hoorn … ; in ’t koper gebragt door Hendrik de Leth, die in uitgevouwen toestand liefst 70 x 185 cm meet.
Een volledig overzicht van de inhoud van de Atlas der Neederlanden is op deze website te zien.
Beperkte oplage
De opzet van het restauratieproject, die behalve een lange periode van voorbereiding en uitvoering ook omvangrijke technische en financiële investeringen vooraf vereist, betekent dat de publicatie van de Atlas der Neederlanden in facsimile slechts zal kunnen plaatsvinden in een zeer beperkte, exclusieve oplage van ten hoogste 125 exemplaren (van elk tien delen), waarvan niet meer dan 100 voor publieke verkoop beschikbaar zullen zijn. Deze editie zal bovendien een eenmalige uitgave betreffen, waarbij alle afzonderlijke atlassen een eigen, uniek nummer krijgen.
Intekening en voorbehoud
De noodzaak tot vergaande beperking van de oplage, het vele vereiste professionele handwerk en de toepassing van kostbare authentieke materialen maken het onvermijdelijk dat de verschijning van de facsimile-uitgave van de Atlas der Neederlanden in 2013 gebonden zal moeten zijn aan een verkoopprijs van € 6995,- per set (van tien delen), inclusief bezorgkosten binnen Nederland en België.
Evenmin is het te vermijden dat de realisatie van dit project, gezien de grote voorinvesteringen die daarvoor nodig zijn en de huidige economische tegenwind, bij wijze van voorbehoud afhankelijk moet worden gemaakt van een minimum aantal vooraf te ontvangen intekeningen. De definitieve beslissing dienaangaande volgt uiterlijk april 2012, wanneer op grond van de tot dan bereikte stand van voorintekening de haalbaarheid van de uitgave kan worden beoordeeld.
Intekenen op de facsimile-uitgave van de Atlas der Neederlanden kan in verband met de zeer beperkte, eenmalige en individueel genummerde oplage uitsluitend schriftelijk en rechtstreeks bij Uitgevrij Asia/Maior, door toezending van de volledig ingevulde en ondertekende bestelbon.
Alle intekenaars ontvangen van Uitgeverij Asia Maior/Atlas Maior per omgaande een schriftelijke bevestiging van ontvangst, die – onder het hierboven genoemde voorbehoud ten aanzien van de realisatie – tevens geldt als bewijs van aanspraak op hun bestelde exemplaren. Uiterlijk in april 2012 worden alle intekenaars per brief geïnformeerd over de voortgang van het project, waarna in geval dit volgens plan kan worden voortgezet, met elk van hen een definitief aankoop- en leveringscontract zal worden overeengekomen.
Toewijzing geschiedt strikt op volgorde van ontvangst van intekening; zodra de publieke oplage van 100 sets is voltekend, kunnen verdere bestellingen niet meer worden gehonoreerd. De intekening, ten slotte, kan uitsluitend op de volledige Atlas der Neederlanden van toepassing zijn, dus op de complete set van tien delen; afzonderlijke atlasdelen kunnen niet worden geleverd.
Bron: Website van de Atlas der Neederlanden
Met dank aan drs. Jan W.H. Werner, conservator Kaarten en Atlassen bij de Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam
Meer informatie
Volg de restauratie van de Atlas der Neederlanden
Kijk op onze website het artikel over de restauratie van de Atlas der Neederlanden