De Koninklijke Bibliotheek heeft in oktober 2010 een bijzondere stedenatlas uit de Gouden Eeuw verworven. Dit prachtige exemplaar van het stedenboek van Frederick de Wit toont ruim honderd ingekleurde kaarten van Nederlandse steden, zoals Utrecht, Den Haag, Zwolle, Den Briel en Groningen.
Ook zijn er ingekleurde afbeeldingen van het Paleis op de Dam en de Burcht in Leiden in de zeventiende eeuw in te vinden. Omdat er maar enkele exemplaren behouden zijn gebleven, is het boek van groot kunst- en cultuurhistorisch belang. Het stedenboek is in zijn geheel gedigitaliseerd en als bladerboek te bekijken op de website van de KB. Conservator Marieke van Delft geeft er een inleiding bij.
Stedenboeken
Stedenboeken, met plattegronden en afbeeldingen van de belangrijkste Noord- en Zuid-Nederlandse steden waren populair in de zestiende en zeventiende eeuw. Frederick de Wit bouwde met zijn stedenboek voort op het werk van beroemde kaartenmakers als Bleau en Janssonius. Hij voegde hieraan nieuwe kaarten en afbeeldingen toe en paste soms bestaande kaarten aan. Het werk dat de KB nu heeft verworven is een eerste editie van het Theatrum ichnographicum omnium urbium van Frederick de Wit. Wereldwijd zijn daar maar vier exemplaren van bekend. Wat het werk uniek maakt, zijn de bijzonder goed ingekleurde kaarten.
Fondsenwerving
Het werk was lange tijd in het bezit van een Nederlandse familie. Zij benaderden dit voorjaar de KB, omdat de familie het belangrijk vond dat het boek in een openbare collectie terecht zou komen. In de internationale vakliteratuur bleek dit ingekleurde exemplaar nog niet bekend. Het stedenboek is vervolgens verworven met de steun van de Mondriaan Stichting, het VSBfonds en de Vrienden van de Koninklijke Bibliotheek.
Tijdelijk te zien in KB-gebouw
Deze bijzondere atlas is ook tot 1 november 2010 te zien bij De Verdieping van Nederland,de permanente tentoonstelling van topstukken van de Koninklijke Bibliotheek en het Nationaal Archief (zeven dagen per week geopend, toegang gratis.
Cartografische KB-collectie
Deze prachteditie van De Wit vormt een mooie aanvulling op de cartografische collectie van de KB, waarin onder andere het werk van Bleau en Mercator en eerdere werken van de Wit goed vertegenwoordigd zijn. Naast het stedenboek van De Wit brengt de KB vandaag vier zeventiende-eeuwse stadsgeschiedenissen online.
In 1998 digitaliseerde de KB al de Atlas van der Hagen, met prachtig gekleurde kaarten en prenten. Dit materiaal is te zien in Het Geheugen van Nederland.
Bron: Persbericht Koninklijk Bibliotheek, Den Haag.