Op 14 juni 2022 is bij Uitgeverij WBooks een eerste deel van een nieuwe serie sociaal-historische atlassen verschenen: niet zozeer over kaarten, maar over mensen. Hoe gaan we om met landgenoten die over de schreef gaan?

Kaart Germania Inferios Descriptio, kaart van Neder Germanië, 1592, van Christian sGroten
Germania Inferios Descriptio, kaart van Neder Germanië, 1592, van Christian sGroten

Samenleving kan niet zonder regels

Een samenleving kan niet zonder regels. Maar wat te doen met hen die zich daar niet aan houden? Daarover gaat de Historische atlas van misdaad en straf. Tweeduizend jaar geleden, in de tijd van Romeinen en Germanen, worden misdaden in eigen kring bestraft. Pas in de loop van de middeleeuwen krijgt de overheid geleidelijk een rol. Strafbare feiten zijn niet meer alleen schendingen van de belangen van privépersonen, maar ook aanslagen op de rechtsorde, waarover de overheid moet waken.

Guillotine opgesteld op een schavot opgericht tegen de Waag op de Nieuwmarkt te Amsterdam, 15 juni 1812

Slechts twee jaar is de guillotine gebruikt in Nederland. Dat is opvallend, want in andere Europese landen bleef hij langer in gebruik. Zo werd in België in 1856 nog een veroordeelde onder de guillotine onthoofd, in Frankrijk duurde de afschaffing zelfs tot 1977.

Martelingen

Wie als verdachte van een misdrijf wordt gearresteerd, kan alleen worden veroordeeld als hij zijn misstap bekent. En om bekentenissen te verkrijgen — of eigenlijk af te dwingen — kunnen verdachten gemarteld worden. De scherprechter heeft een heel arsenaal aan martelwerktuigen om de verdachte tot een bekentenis te dwingen: duimschroeven, vuurtoortsen, gesels en tangen. Eenmaal veroordeeld wacht vaak de galg als doodstraf. Ook al brengt de Franse tijd — tweehonderd jaar geleden — een humaner strafrecht, lijf- en doodstraf zijn niet zomaar afgeschaft.

Kaart van de grafelijke landen rond Gorinchem, met gezicht op de stad. door Pieter Sluyter, 1553. Buiten de stad, in de Merwede, zijn schavot en galgen getekend.r
Kaart van de grafelijke landen rond Gorinchem, met gezicht op de stad. door Pieter Sluyter, 1553. Buiten de stad, in de Merwede, zijn schavot en galgen getekend.  Aan de overzijde van de rivier liggen Woudrichem en Loevestein.
Plattegrond van Amsterdam in de 18e eeuw, waarop de verdeling in vijf regimenten en zestig wijken van de schutterij is weergegeven. Kaart gemaakt door Cornelis van Baarsen en uitgegeven door Mortier, Covens en Zoon. Oriëntatie zuidzuidwest boven.
Plattegrond van Amsterdam in de 18e eeuw, waarop de verdeling in vijf regimenten en zestig wijken van de schutterij is weergegeven. Kaart gemaakt door Cornelis van Baarsen en uitgegeven door Mortier, Covens en Zoon. Oriëntatie zuidzuidwest boven

Nieuwe criminaliteit

Hoewel de media soms anders doen vermoeden, is het aantal moorden en doodslagen in onze tijd maar een fractie van eeuwen geleden. Wel is er nieuwe criminaliteit: cybercrime, witteboordencriminaliteit en een goed georganiseerde drugsmafia. Daar konden de Limburgse Bokkenrijders alleen maar van dromen. Historische atlas van misdaad en straf – Nederlanders over de schreef biedt een rijk geïllustreerd en helder overzicht van de Nederlandse geschiedenis van misdaad en straf.

Beschrijving boek Historische atlas van misdaad en straf

Titel: Historische atlas van misdaad en straf. Nederlanders over de schreef.
Auteurs: Martin Berendse, Paul Brood, Paul Nieuwbeerta
Uitg. WBooks, gebonden, 235 afbeeldingen in kleur, 176 pagina’s
ISBNnr.: 9789462584945
Prijs: € 34,95

Bron: Persbericht WBooks

Historische Atlas van misdaad en straf
Getagd op:                                         

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *