Atlas de Wit: Google Earth van de Gouden Eeuw

Wist u dat er in de zeventiende eeuw ook al een soort ‘Google Earth Streetview’ bestond? Na het overweldigende succes van de Grote Atlas van Ferraris die Uitgeverij Lannoo in 2007 uitgaf en waarvan inmiddels 18.000 exemplaren werden verkocht, brengt Lannoo nu een tweede spectaculaire facsimile uit van een historische atlas: Atlas De Wit. Stedenatlas van de Lage Landen.

Atlas De Wit. Stedenatlas van de Lage Landen.

De Atlas De Wit is een facsimile op ware grootte (meer dan een halve meter hoog en 7 kilo zwaar) van een historische atlas uit ca. 1698 van de hand van de uitgever en cartograaf Frederick de Wit. Deze stedenatlas bevat prachtige, oorspronkelijk met de hand ingekleurde kaarten, die vanuit (vogelvlucht)perspectief zijn getekend.

Ze bevat 151 stadsplattegronden, stadsgezichten en prenten uit de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden, van Groningen tot Brussel en Kamerijk. In de facsimile zijn een speciaal voor deze uitgave geschreven uitvoerige inleiding en een gedetailleerde beschrijving van elke kaart en prent opgenomen.

Inleiding en beschrijving werden geschreven door Marieke van Delft (conservator Oude Drukken, KB) en Peter van der Krogt (historisch kartograaf, Universiteit Utrecht).

Formaat: 380 x 640 mm. Gebonden
ISBNnr. 9789401401890
Verkoopprijs: Eur 99,00 tot 31-12-1012, daarna Euro 119,00 EUR-code
Uitgeverij Lannoo

In de regio Twente is de Atlas de Wit o.a. verkijgbaar bij de Boekwinkels Heinink (momenteel nog uit voorraad leverbaar)

Een atlas van groot cultuurhistorisch belang voor de hele Lage Landen

Dit exemplaar van het Theatrum ichnographicum omnium urbium van Frederick de Wit is uitzonderlijk. Het is een eerste druk uit de laatste jaren van de zeventiende eeuw en van deze uitgave zijn wereldwijd maar vijf exemplaren bewaard gebleven, geen enkel zo uitmuntend en sprankelend ingekleurd als dit. Bovendien werd dit exemplaar pas in 2010 ontdekt door de Koninklijke Bibliotheek van Nederland. Het werd meteen een van hun topstukken.

Een stripverhaal van onze geschiedenis

Je kunt deze atlas eigenlijk beschouwen als een visuele reis, als een soort stripverhaal van de geschiedenis van de Gouden Eeuw. Honderden details kun je erop zien.

Enkele voorbeelden:
– Op zeer veel kaarten zie je nog perfect hoe de stadswallen en stadstorens eruit zagen, zoals bv. de prachtige dubbele gracht en de dubbele muur met tientallen bastions in Brugge

 
– Op de kaart van Antwerpen zie je bv. een peloton soldaten op de Meir en op de Ossenmarkt bespeur je een levendige handel in runderen. Op de Schelde zien we drukke scheepvaart. De atlas bevat bv. ook een prachtige prent van het stadhuis.
– Helemaal rechts op de markt van Geraardsbergen staat een fontein met een beeldje van een plassend jongetje: Manneken Pis. Dit beeldje is in 1459 geplaatst. Het is dus 160 jaar ouder dan zijn veel bekendere ‘broertje’ in Brussel. Tot 1835 stond het op een fontein op de markt. ‘

De plattegrond van Oostende is geen gewone plattegrond, maar een oorlogsprent die laat zien hoe Oostende van 1601 tot 1604 belegerd werd door de Spanjaarden. De aandacht gaat vooral uit naar de situering van de vestingstad in haar omgeving en naar het ingewikkelde patroon van vlieten, kreken en versterkingen. Voor de kust ligt de vloot waarmee Oostende wordt bevoorraad. Op de wallen en de bastions schieten de belegerden kanonnen af naar de Spaanse legers, die aan alle zijden rondom de stad liggen en daar hun eigen verdedigingswerken hebben opgeworpen.

– Veel andere kaarten tonen gebouwen die allang verdwenen zijn zoals het Spaans Kasteel in Gent of de prachtige Abdij van Sint-Winoksbergen (Bergues) waarvan tegenwoordig alleen de toren van de kerk en de veertiende-eeuwse Piektorre resten.

En wie goed kijkt vindt zeker ook de was die op de bleekweides ligt te drogen of de opstelling van de galgen…

Bron: Persbericht Uitgeverij Lannoo

Meer informatie

De Atlas de Wit als bladerboek bij de Koninklijke Bibliotheek te Den Haag

Speciale website van de Atlas de Wit

Wikipedia over Frederik de Wit